بلایی بنام سیگار
برای کسانی که هرگز سیگار نکشیده اند. همیشه
این سؤال مطرح است که چگونه سیگاریها ، دود بسیار بدبو و زننده ناشی از
سوختن کاغذ و تنباکو را حریصانه وارد ریه های خود کرده و با کمال جسارت آن
را به اطرافیان خود نیز هدیه می کنند، و حتی نسبت به سلامتی دوستان
وخانواده خود نیز توجهی ندارند. بسیاری از سیگاریها از عوارض دخانیات
آگاهی دارند و حتی اگر خود نیز به این موضوع باور قلبی نداشته باشند، نظر
غیرسیگاریها را در مورد سیگار و عوارض آن می دانند. بسیار غیر محتمل است
که در حال حاضر یک فرد سیگاری با این حجم تبلیغات بر علیه سیگار و با
عوارض بیشماری که از مصرف سیگار در خود و اطرافیان دیده است ادعا کند که
سیگار هیچ تأثیر منفی بر سلامتی ندارد. پس چگونه است که هر روزه شاهدیم که
افراد بیشماری در اماکن عمومی ، محلهای کار ،پارکها ، پایانه ها و منازل
خود با فراغ بال و بی توجه به اطرافیان سیگار می کشند، قلیان چاق می کنند
و این دود مهلک را با لبخند به یکدیگر تعارف می کنند.
ناآگاهی
و نداشتن باور قلبی به عوارض دخانیات ، خطر کردن ، خشم پنهان، عدم احترام
به حقوق دیگران و خودخواهی ، تجاهل و بی خیالی ، بیماریهای روحی و افسردگی
و .... دلایلی است که شاید بتواند عمل بعضی از سیگاریها را توجیه کند ولی
برای بسیاری از افراد سیگاری خصوصاً آنهایی که به سن میانسالی پا گذاشته و
سالیان زیادی است که مصرف کننده دخانیات هستند، این دلایل صدق نمی کند.
شاید در ابتدای مصرف جزو یکی از این گروهها بوده اند، ولی گذر زمان این
زمینه ها را از بین برده است.آنچه که باعث شده که این افراد علی رغم آگاهی
از عوارض دخانیات و قبح اجتماعی سیگار به مصرف آن ادامه دهند، ایجاد
وابستگی به دخانیات است . با این وجود وابستگی به دخانیات را نمی توان به
تنهایی به یک عامل ساده شیمیایی چون نیکوتین نسبت داد. وابستگی به دخانیات
خود امری پیچیده با دلایل متعدد است که با ابعاد شخصیتی افراد و گروههای اجتماعی اقتصادی آنها ارتباطی تنگاتنگ دارد . سیگاری شدن یک فرد یک شبه شکل نگرفته است که بتوان با یک دارو و یا یک جلسه مشاوره او را درمان کرد.
کنترل
دخانیات هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی نیاز به ایجاد تغییرات گسترده
در سطح جامعه و در باورها و اعتقادات فردی و اجتماعی دارد. بسیار خوش
بینانه است اگر ما انتظار داشته باشیم که با آموزش محض، و یا اعمال قانون
و مقررات بدون ایجاد بستر مناسب ، مصرف دخانیات را کنترل کنیم. باید
مسئولین و مردم به این باور دست یابند که مسئله کنترل دخانیات اولویت است
و آنگاه از طریق ایجاد یک عزم ملی با همکاری تمامی سازمانهای دولتی و
غیردولتی و مشارکت مردمی برنامه ای را برای مبارزه با این معضل بزرگ تدوین و اجرا کرد.
باید
سیگاریهای ما باور کنند که اگر به مصرف سیگار ادامه دهند ، نیمی از آنها
نهایتاً 
در اثر مصرف سیگار از بین خواهند .باید باور کنند که بیماریهای
قلبی عروقی ، بیماریهای تنفسی و سرطان ریه عاقبت بسیاری از آنها خواهد بود
و در صورت ادامه دادن به مصرف سیگار به طور متوسط حدود
5/7 سال از طول عمرخود خواهند کاست. باید باور کنند که مصرف سیگار همسر و
فرزندان آنهارا در معرض بیماری و مرگ زودرس قرار می دهد و حتی جنین در شکم مادر را نیز از این قاعده مستثنی نیست.
خانواده
ها باید بدانند که بیش از 90 درصد از اعتیادها در نوجوانان با مصرف
دخانیات آغاز می شود و شروع مصرف سیگار جرأت بسیاری از جرائم را در جوانان
ایجاد می کند. باید بدانند که بین سیگار و قلیان تفاوتی از نظر ایجاد
وابستگی و عوارض وجود ندارد و مصرف قلیان در مکانهای تفریحی و پارکها حتی
بصورت تفننی، نه تنها دیگران را در معرض آثار منفی دخانیات قرار می دهد
بلکه به رواج این پدیده ناهنجار در میان نوجوانان و جوانان کمک می کند.
افراد
غیرسیگاری باید بدانند که بسیاری از بیماریها و عوارض دخانیات در کسانی
ایجاد می شود که خود سیگاری نبوده اند و تنها در معرض دود دخانیات قرار
داشته اند. باید بدانند که بسیاری از عوارض دخانیات به میزان مصرف وابسته
نیست و یکبار مواجهه نیز می تواند باعث بیماری شود.
تحقیقات
نشان می دهد که میان مصرف سیگار و سواد ارتباط تنگاتنگی وجود دارد . نتیجه
یک مطالعه که در سطح روستا صورت گرفته نشان داده میزان مصرف سیگار در
افراد تحصیل کردها 12 درصد و در افراد بیسواد 60
درصد بوده است. سازمان بهداشت جهانی پیش بینی کرده است که مصرف دخانیات در
آینده ای نه چندان دور تنها در افراد طبقات ضعیف و بیسواد جوامع درآید.در
حال حاضر نیز در کشورهای توسعه یافته دخانیات رو ند کاهشی دارد درحالیکه
در کشورهای درحال توسعه روزبه روز به آمار مصرف دخانیات اضافه می شود و
بار این معضل بهداشتی بر دیگر مشکلات حل نشده این کشورها افزوده می شود.
نشان داده شده که اکثر افراد سیگاری قبل از سن 25 سال سیگاری می شوند و
آگاهی نوجوانان و جوانان از عوارض شروع مصرف دخانیات و ادامه آن می تواند
نقش مهمی در کنترل دخانیات در جامعه داش
ته باشد زیرا تا 35 سالگی شیوع
مصرف دخانیات روند افزایشی و از آن به بعد سیر نزولی دارد و توجه به
جوانان و پیشضگیری در سطوح پایینتر منافع بیشتری را متوجه جوامع خواهد کرد.
